کیفیت لازم داده ها برای مدیریت دشت های کشاورزی
شاید برای شما این سوال پیش آمده باشد که چه داده هایی برای مدیریت دشت های کشاورزی مفید می باشند؟ به عبارتی بهتر شرایط کلی تعیین کیفیت داده ها چگونه است؟
برای مدیریت یک دشت کشاورزی یا مجموعه ای از دشت های کشاورزی در وهله اول داده ها بایستی مکان مبنا باشند. به طوری که طول و عرض جغرافیایی محدوده هر داده برداشت شده مشخص باشد. برای مثال اگر داده های یک ایستگاه هواشناسی کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد اطلاعات مربوط به طول و عرض جغرافیایی آن ایستگاه نیز برداشت گردد. همچنین اطلاعات سطح زیر کشت مد نظر باشد بایستی اطلاعات مکانی اراضی کشاورزی (طول و عرض جغرافیایی مرز هر زمین کشاورزی) برداشت گردد.
در کنار مکان محور بودن اطلاعات برداشت شده، بایستی اطلاعات توصیفی نیز مد نظر قرار گیرد. برای نمونه اگر هدف ارائه خدمات کشاورزی به کشاورزان یک دشت باشد، بایستی مشخصات ضروری هر واحد بهره برداری مانند نام مالک و بهره بردار، کد ملی آنها، شماره تماس آنها، نوع محصول و ... برداشت شوند. بدیهی است اطلاعاتی مانند مساحتِ سطح زیر کشت از اطلاعات مکانی قابل برداشت می باشند.
البته اطلاعات برداشت شده بایستی دارای قدرت تفکیک مناسب مکانی، زمانی و اطلاعات توصیفی باشند.
شکل- کمیت و کیفیت اطلاعات
تفکیک مکانی، به قابلیت تشخیص عوارض بر روی زمین مربوط می شود. برای مثال فرض کنید که اطلاعات مکانی یک دشت در سطح هر یک از اراضی کشاورزی آن دشت جمع آوری شده باشد. در چنین حالتی، تفکیک مکانی اطلاعات در حد عالی است. چرا که اطلاعات مربوط به مرز هر یک از اراضی کشاورزی مشخص است. این در حالی است که اگر اطلاعات توصیفی نیز دارای تفکیک مناسب باشند و به جزئیات مورد نظر، اطلاعات توصیفی هر یک از اراضی کشاورزی را برداشت کرده باشند، به راحتی می توان اقدام مدیریتی را در این دشت پیگیری نمود. همچنین اگر به موقع این اطلاعات نیز به روز شوند به راحتی به سوال هایی این چنین پاسخ داده می شود:
1) چند درصد از اراضی منطقه مورد بررسی زیر کشت محصولی خاص است؟
2) در صورتی که سایر شرایط (شرایط اقلیمی- اکولوژیکی) فراهم باشد تولید آن محصول خاص به چه میزان است؟
3) در صورتی که شرایط محیطی نامناسب شود و مشکلاتی مانند خشکسالی و یا سرمازدگی اتفاق افتد میزان تولید آن محصول خاص چقدر است؟
4) در صورت وقوع خشکسالی، چند درصد از اراضی دشت مورد بررسی تحت تاثیر خشکسالی قرار گرفته است؟
5) در حال حاضر چند هکتار از اراضی کشاورزی مورد بررسی به خاطر خشکسالی خسارت دیده-اند؟
6) شدت خشکسالی در کدام مناطق بیشتر بوده است؟
7) در اثر پدیده سرمازدگی، چند درصد از اراضی دشت مورد بررسی تحت تاثیر سرمازدگی قرار گرفته است؟
8) شدت سرمازدگی در کدام مناطق بیشتر بوده است؟
9) چند درصد از بهره ¬برداران دچار خسارت ناشی از خشکسالی یا سرمازدگی شده اند؟
10) کدام یک از بهره¬برداران مستحق دریافت غرامت ناشی از خشکسالی یا سرمازدگی هستند؟
11) وضعیت بیمه محصولات کشاورزی به تفکیک نوع محصول چگونه است؟
12) چند درصد از اراضی کشاورزی منطقه مورد بررسی تحت کاشت گیاهان علوفه¬ای قرار گرفته است؟
13) میزان تولید گیاهان علوفه¬ای در منطقه مورد بررسی به چه میزان است؟
14) سرانه درآمد بهره¬برداران در سال جاری به چه میزان است؟
15) و ...
همان گونه که مشخص است چنانچه اطلاعات از کیفیت لازم برخوردار باشند، مدیریت یک دشت کشاورزی به مراتب ساده تر و البته با کارایی بیشتری همراه خواهد بود. البته چنین زیرساختی مستلزم توسعه یک بانک جامع اطلاعات کشاورزی است.
شکل- قدرت تفکیک اطلاعات در یک بانک جامع اطلاعات کشاورزی