****« بنام خداوند خورشید»****
با گرم شدن هوا و نزدیکی فصل خشک تابستان ، مبحث افتاب سوختگی در گیاهان جزو مسایل مهم است .برای اشنایی بیشتر با این موضوع میتوانید ،مطالب را مطالعه کنید
مقدمه :
شدت نور و گرمای خورشید در انواع شهرها و کشورها متفاوت میباشد. همچنین نور خورشید در فصلها متفاوت بوده و در فصل تابستان به صورت مستقیم برگهای گیاهان را سوزانده و آنها را از بین میبرد
نور زیاد و داغ آفتاب فصل تابستان باعث ایجاد لکههای قهوهای و سوختگی بر روی تنه و ساقه گیاهان میشود که این لکهها به هیچ وجه از بین نمیروند. برگها زرد شده و میریزند، رشد گیاه کند میشود، عمر گلها کم شده و پژمرده میشود و گیاه حالت شادابی خود را از دست داده و در دراز مدت از بین میروند .
تعریف افتاب سوختگی :
آفنابسوختگی هنگامی به وجود می آید که میوه ها در معرض آفتاب مستقیم قرار گیرند و هوا شدیداً گرم
باشد.البته آفتاب سوختگی در تمامی قسمت های گیاه به خصوص برگ ها و میوه ها رخ می دهد،
علائم آفتاب سوختگی گیاهان در بوته هایی که برگ آن ها در اثر بیماری قارچی مثل پژمردگی فوزاریومی،
ورتیسلیومی و یا ویروس ریخته باشد بیشتر ظاهر می شود. در حالت سوختگی مناطق آلوده فرو رفته یاچروکیده می شوند.
افتاب سوختگی در گیاهان خانگی و اپارتمانی : (ساکولنت ها )
برخی از گیاهان از جمله کاکتوسها و ساکولنت ها نور مستقیم خورشید را دوست دارند و قرار گرفتن در بیرون از منزل و آفتاب تابستان باعث رشد بهتر آنها میشود. اما برخی گیاهان دیگر، به ویژه گیاهانی که با شرایط نور کم عادت دارند، را اگر به یک مکان جدید با نور زیاد آفتاب منتقل کنیم، احتمال آفتاب سوختگی آنها بیشتر خواهد بود.
البته این بدان معنا نیست که شما نمیتوانید گیاهان آپارتمانی خود را در هوای مطبوع به بیرون منتقل کنید، بلکه فقط بایستی این کار را بتدریج و کم کم انجام دهید. بجای اینکه گیاه خود را از گوشه تاریک خانه خود بردارید و مستقیماً به زیر نور مستقیم آفتاب منتقل کنید، آن را به تدریج جابجا کنید. با انتقال آن به یک مکان سایه، مثلاً ایوان و یا پستوی خانه خود شروع کنید. جایی که کمی بیشتر از محل قبلی نور داشته باشد اما آفتاب مستقیم ندارد. سپس بعد از چند روز سعی کنید آن را فقط برای مدت یک و نهایتاً دو ساعت در معرض تابش نور خورشید قرار دهید. در طی چند هفته به تدریج میزان آفتابی را که گیاه شما در آن قرار دارد را افزایش دهید. با این همه اگر شما گیاهی دارید که بهطور ذاتی نور کم را نسبت به آفتاب ترجیح میدهد، بهترین کار این است که آن را خارج از منزل و در زیر سایه بان نگهداری کنید.
در صورت امکان بهتر است آن را در محلی با نور خورشید کمتر قرار دهید، زیرا اگر گیاه شما آفتاب سوخته شود، کار زیادی برای آن نمی توانید انجام دهید. برگها دیگر خوب نمیشوند و به رنگ طبیعی خود بر نمیگردند، بنابراین بهترین گزینه برای شما این است که برگهای آسیب دیده را بریده و گیاه را به نقطهای با نور کم و بدون آفتاب مستقیم منتقل کنید.اگر گیاه خود را به جلوی پنجره آفتابی منتقل می کنید، می توانید با افزودن یک پرده نور را کاهش دهید. به این ترتیب گیاه خانگی شما نور کافی دریافت خواهد کرد اما در معرض تابش مستقیم نور آفتاب هم نخواهد بود. اگر مراقب گیاهان خانگی خود هستید (دقیقا مانند مراقبت از پوست خود) باید بتوانید آنها را از آفتاب سوختگی نجات دهید. باید بدانید که گیاهان شما چه میزان نور را ترجیح می دهند و اگر می خواهید آنها را به یک مکان آفتاب گیر منتقل کنید، باید این کار را به آرامی و به تدریج انجام دهید. به یاد داشته باشید که هرگونه آفتاب سوختگی گیاهان خانگی شما برطرف نخواهد شد، پس بنابراین اطمینان حاصل کنید که آنها برای طولانی مدت در معرض تابش نور آفتاب قرار نخواهند گرفت.
آفتاب سوختگی در محصولات مختلف :
نور زیاد خورشید اغلب در گیاهان جوان مانند سیب، انواع توتها و انگور، گوجه فرنگی، صیفی جات و گیاهان زینتی،کاکتوسها و …. زمانی بیشترین مشکلات را ایجاد میکند که هرس در زمان مناسب انجام نشود یا زمانی که گیاه جوان است تمام طول روز نور تند، مستقیم و زیاد دریافت کند.
نور زیاد خورشید اغلب در گیاهان جوان مانند سیب، انواع توتها و انگور، گوجه فرنگی، صیفی جات و گیاهان زینتی،کاکتوسها و …. زمانی بیشترین مشکلات را ایجاد میکند که هرس در زمان مناسب انجام نشود یا زمانی که گیاه جوان است تمام طول روز نور تند، مستقیم و زیاد دریافت کند.
چگونه از آفتاب سوختگی جلوگیری کنیم؟
عارضه آفتاب سوختگی درمان ندارد و تنها راه پیشگیری است. پس از آسیب رسیدن به گیاه هیچ راهی برای بهبود عارضه وجود ندارد. گیاهان خود را در جایی قرار دهید که بعد از ظهر به اندازه کافی سایه باشد. مقدار مناسب از آب و کود را در فصل رشد فعال در اختیار آنها قرار داده و پاییز و زمستان اجازه دهید دوره رکود را تجربه کند.
هرس شاخههای اضافی و آسیب دیده را در زمان مناسب انجام داده و بعد هرس تمام شاخهها و برگها را از اطراف گیاه جمع کنید. برای گیاهان جوان خود در ظهر سایه سستی ایجاد کنید تا تنه گیاه، برگ و میوهها دچار آفتاب سوختگی نشود. جلوگیری از دریافت نور زیاد خورشید در گیاهان جوان کاری است که شما باید حتماً در پاییز انجام دهید.
برای گیاهان جوان در حجم کم شما میتوانید تنه گیاه و شاخهها را با نوارهای بسته بندی رنگی پوشش دهید پایان نوار را با وسیلهای که به تنه گیاه آسیب نرساند مهار کنید نوارهای پیچیده دور گیاه را تا اواسط فصل بهار بر روی گیاه نگهدارید.
برخی از باغبانان و تولیدکنندگان میوه رنگ کردن تنه درختان جوان را با رنگهای سفید غیر جاذب پیشنهاد میدهند این روش کار میکند اما برای چند سال رنگ روی بدنه میماند و شما با درختی با تنه سفید مواجه هستید که طرحی نازیبا مخصوصاً در محوطه سازی ایجاد میکند.
گیاهان بخصوص کاکتوسها را به یک باره جلوی آفتاب قرار ندهید. به تدریج و کم کم باید به آفتاب عادت کنند. گیاهان را از اوایل بهار که آفتاب شدید نیست به نور آفتاب منتقل کنید
منابع :